JavaScript and the webbrowser

Với nhiều người, Javascript và trình duyệt web có quan hệ rất gần gũi. Điều này có vẻ hợp lý, do Javascript ban đầu được tạo ra bởi chính đội ngũ của trình duyệt web Netscape Navigator và chỉ được dùng duy nhất trên nền tảng web. Đó là lý do vì sao Javascript thường được gọi là "ngôn ngữ lập trình an toàn", vì trong dạng triển khai phổ biến nhất của nó, nó không bao giờ cho phép quyền truy cập vào hệ thống tập tin hoặc những thứ khác tương tự - thay vào đó, nó giống như một hộp cát nơi bạn có thể làm những thứ "tốt", không liên quan đến hệ thống.

Tuy vậy, nhất thiết nên nhớ rằng Javascript có thể được sử dụng bên ngoài trình duyệt web, Javascript sử dụng một bộ máy Javascript, hay trình thông dịch, để thực thi. Trình thông dịch này có thể được chạy trong một trình duyệt, và gần như trong tất cả trình duyệt web được biết đến, nhưng không có gì ngăn cản trình này chạy ngoài trình duyệt web. Trên thực tế, điều này đã được thực hiện rất nhiều lần.

Node.js

Một ví dụ cho điều này là dự án Node.js. Được sáng lập vào năm 2009, nó cơ bản là đưa trình thông dịch Javascript ra khỏi trình duyệt web và thêm các mô-đun để khiến Javascript trở thành một ngôn ngữ lập trình đa dụng thay vì là một ngôn ngữ kịch bản dùng trong trình duyệt. Điều này kéo theo lượng quan tâm mới và ở mức độ cao hơn rất nhiều cho Javascript, bởi vì giờ đây bạn có thể sử dụng các kĩ năng từ Javascript cho cả web và tạo những mã kịch bản cho máy chủ. Và do Node.js là đa nền tảng, nó đột ngột dẫn đến cho phép bạn thực thi các mã nguồn của bạn trên Windows, Linux, Unix, và MacOS, mà không cần một trình duyệt web.

The host environment

Tất cả những điều này dẫn chúng ta đến cuộc thảo luận về môi trường lưu trữ (host environment). Môi trường lưu trữ là nơi JavaScript của bạn được thực thi và thường bao gồm chức năng không có trực tiếp trong ngôn ngữ JavaScript. Ví dụ rõ ràng nhất về điều này tất nhiên là trình duyệt web, bổ sung RẤT NHIỀU chức năng, cho phép mã JavaScript của bạn giao tiếp với trình duyệt và thao tác nội dung của trang web cơ bản.

Một môi trường lưu trữ khác có thể là Node.js, thêm chức năng liên quan đến máy chủ, nhưng vì JavaScript ban đầu được thiết kế để có thể chạy ở bất kỳ đâu, nên đây cũng có thể là máy pha cà phê của bạn. Nó có thể dễ dàng bao gồm một công cụ JavaScript và thêm chức năng liên quan đến việc pha cà phê và nhận hướng dẫn từ các nút nhấn thay vì một trang web.

Có hoặc không có trình duyệt?

Vì vậy, như bạn có thể thấy, JavaScript chắc chắn có thể chạy bên ngoài trình duyệt web. Điều đó đúng với hiện tại, và tôi chỉ có thể tưởng tượng rằng sự phổ biến ngày càng tăng của JavaScript sẽ làm cho điều này thậm chí còn đúng hơn trong tương lai. Do đó, điều quan trọng đối với tôi là phải nhấn mạnh rằng trong hướng dẫn này, trước hết chúng ta sẽ học ngôn ngữ JavaScript.

Vì vậy, trong phần đầu tiên của hướng dẫn này, chúng ta sẽ tập trung vào ngôn ngữ thực tế và không nói quá nhiều về cách nó có thể tương tác với trình duyệt. Với suy nghĩ đó, sẽ thật ngớ ngẩn nếu hoàn toàn bỏ qua cách JavaScript tương tác với trình duyệt web vì đây vẫn là một trường hợp sử dụng phổ biến. Do đó, phần sau của hướng dẫn này sẽ dành riêng cho chính chủ đề này, nơi chúng ta sẽ đào sâu hơn vào mối liên hệ giữa JavaScript và trình duyệt web.

Một lưu ý nhỏ cho những người theo chủ nghĩa thuần túy: Bạn có thể nhận thấy rằng mặc dù chúng tôi không đề cập đến trình duyệt trong phần đầu của hướng dẫn, tôi sẽ sử dụng một vài hàm có thể được coi là liên quan đến trình duyệt. Một ví dụ về điều này là hàm alert(), hàm này sẽ hiển thị một hộp thông báo đơn giản trong trình duyệt. Tôi sử dụng hàm này vì nó đơn giản và dễ hiểu trong các ví dụ mà chúng tôi sử dụng trong hướng dẫn này, và vì nó tạo ra kết quả có thể thấy khi đọc hướng dẫn trong trình duyệt web và chạy các ví dụ trực tiếp từ trang web.

Tóm tắt

JavaScript thường được chạy bên trong trình duyệt web, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Trong hướng dẫn này, trước tiên chúng ta sẽ tập trung vào ngôn ngữ JavaScript cốt lõi, cho phép bạn học ngôn ngữ này, sau đó, chúng ta sẽ xem xét cách JavaScript có thể tương tác với trình duyệt web. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ chỉ cho bạn các ví dụ về cách chúng ta tương tác một chút với trình duyệt, đơn giản vì nó dễ hiểu và có thể được kiểm tra trong khi bạn đọc các bài viết.